Podczas gdy niemieckie siły zbrojne nacierały na Warszawę od północy i południa oraz spychały pobite i wykrwawione polskie wojska, armia "Poznań" - nie atakowana przez przeciwników - zachowała pełną formę. Marszałek Rydz-Śmigły odrzucił bowiem propozycję dowódcy tego wojskowego zgrupowania, generała Tadeusza Kutrzeby, aby uderzyć w bok niemieckiej 8. armii. Od 3 września 1939 roku - zgodnie z rozkazami - armia "Poznań" cofała się z Wielkopolski w stronę Warszawy, aby zająć pozycje obronne za Wisłą.

Igor Guzenko, szyfrant ambasady radzieckiej w Ottawie, w 1945 roku na stałe zapisał się w historii świata. Pewnego wrześniowego wieczoru wyniósł z placówki ponad sto tajnych dokumentów. Wśród nich były raporty zawierające pseudonimy szpiegów i informacje pozwalające ich zidentyfikować oraz wyniki akcji szpiegowskich prowadzonych na terenie Kanady. Wielu historyków uważa, że wyczyn Guzenki dał początek zimnej wojnie.

W 1944 roku Anglicy i Rosjanie podjęli działania w celu przechwycenia wyników niemieckich prób z rakietami balistycznymi. Premier Churchill długo nie mógł uwierzyć w istnienia tej broni. Szybko zwrócił na nią uwagę Józef Stalin. Między aliantami rozpoczął się wyścig, kto zdobędzie dokumentację rakiet. Tymczasem Niemcy zamierzali ukryć Hitlera oraz wyniki badan nad najnowocześniejszą bronią w górach, jednak to zamierzenie nie zostało zrealizowane. Podwładni Hitlera zaczęli działać na własną rękę. Główny konstruktor niemieckiej broni rakietowej oddał się w ręce Amerykanów, a wraz z nim do USA trafiły największe zdobycze rakietowe. W Niemczech zostały odnalezione rakiety V-2, w Pradze przechwycono część dokumentacji, a w Wiedniu znaleziono systemy naprowadzania rakiet V-2.

Odcinek przedstawia "państwowych zabójców", czyli osoby, które w latach 50. zwalczały przeciwników bolszewizmu.

W 1944 roku Anglicy i Rosjanie podjęli działania w celu przechwycenia wyników niemieckich prób z rakietami balistycznymi. Premier Churchill długo nie mógł uwierzyć w istnienia tej broni. Szybko zwrócił na nią uwagę Józef Stalin. Między aliantami rozpoczął się wyścig, kto zdobędzie dokumentację rakiet. Tymczasem Niemcy zamierzali ukryć Hitlera oraz wyniki badan nad najnowocześniejszą bronią w górach, jednak to zamierzenie nie zostało zrealizowane. Podwładni Hitlera zaczęli działać na własną rękę. Główny konstruktor niemieckiej broni rakietowej oddał się w ręce Amerykanów, a wraz z nim do USA trafiły największe zdobycze rakietowe. W Niemczech zostały odnalezione rakiety V-2, w Pradze przechwycono część dokumentacji, a w Wiedniu znaleziono systemy naprowadzania rakiet V-2.

Sylwetka Austriaka Otto Skorzenego, jednego z ulubionego oficerów Adolfa Hitlera, założyciela i dowódcy pierwszej niemieckiej jednostki specjalnej SS. Skorzeny znany jest przede wszystkim z kilku spektakularnych akcji, m.in. operacji "Eiche", podczas której uwolnił włoskiego dyktatora Benito Mussoliniego, uwięzionego w hotelu narciarskim Campo Imperatore.

Bogusław Wołoszański odsłania kulisy działania Czerwonej Orkiestry - komunistycznej organizacji szpiegowskiej, która zaczęła działać na terenach okupowanych przez Niemców krótko po ataku Hitlera na Rosję. Jej twórcą był polski Żyd z Nowego Targu - Leopold Trepper. Siatka, którą budował od 1938 r., była najlepiej działającą organizacją szpiegowską drugiej wojny światowej i ogromnym problemem dla niemieckiej Abwehry.

Październik 1943 roku. Na froncie wschodnim Niemcy ponoszą dwie dotkliwe porażki. Losy wojny zaczynają się odwracać. Armia Czerwona spycha oddziały Wehrmachtu na zachód, a Brytyjczycy szykują się do inwazji na kontynent, która ma nastąpić w połowie 1944 roku. Dla Niemców poznanie miejsca planowanej operacji stanowiło być albo nie być i miało zadecydować o losach wojny.

Widowisko przedstawia jedno z nielicznych militarnych zwycięstw odniesionych przez polskich żołnierzy we wrześniu 1939 roku. W okolicach wsi Mokra Wołyńska Brygada Kawalerii pod dowództwem pułkownika Juliana Filipowicza spotkała się z 4. Dywizją Pancerną generała Reinhardta. Najeźdźcom została zadana dotkliwa klęska. Polacy zniszczyli kilkadziesiąt wozów pancernych i powstrzymali natarcie wielokrotnie silniejszego i lepiej uzbrojonego przeciwnika.

Margaretha Gertruda Zelle znana jako Mata Hari urodziła się w 1876 roku w Holandii. Jako 18-latka wyjeżdża z Amsterdamu, gdyż jej romans z dyrektorem szkoły wywołał skandal. Niebawem wychodzi za mąż za znacznie starszego od siebie oficera wojsk kolonialnych, MacLeoda, który niedługo po ślubie opuszcza ją. Zostaje sama i bez środków do życia. Trzy lata później zaczyna występować jako tancerka, w Paryżu, a jeszcze później odwiedza Berlin. Miewa kochanków wśród znanych polityków i wysokich urzędników. Po wybuchu I wojny światowej niemieckie władze potraktowały ją jako obywatelkę wrogiego państwa i zagroziły internowaniem. Wraca wówczas do Holandii, skąd następnie udaje się do stolicy Francji. Od 1916 roku zostaje uznana za niemiecką agentkę i jest nieustannie śledzona. Potrzebując pieniędzy, przyjmuje propozycję pracy rzecz Francji, jako szpieg. Zadaniem jej jest uwiedzenie niemieckiego następcy tronu i wydobycie od niego cennych informacji. Zostaje aresztowana pod zarzutem szpiegostwa, a następnie rozstrzelana 15 października 1917 roku. Działalność jej do dziś budzi kontrowersje i pozostawia wiele niejasności.

Hermann Göring, zbrodniarz wojenny skazany na karę śmierci podczas procesu w Norymberdze, zmarł w więzieniu jeszcze przed egzekucją. Autor stara się odpowiedzieć na pytanie, czy dowódca Luftwaffe zapłacił za otrzymanie trucizny. W rolę Göringa wcielił się Cezary Żak.

Margaretha Gertruda Zelle znana jako Mata Hari urodziła się w 1876 roku w Holandii. Jako 18-latka wyjeżdża z Amsterdamu, gdyż jej romans z dyrektorem szkoły wywołał skandal. Niebawem wychodzi za mąż za znacznie starszego od siebie oficera wojsk kolonialnych, MacLeoda, który niedługo po ślubie opuszcza ją. Zostaje sama i bez środków do życia. Trzy lata później zaczyna występować jako tancerka, w Paryżu, a jeszcze później odwiedza Berlin. Miewa kochanków wśród znanych polityków i wysokich urzędników. Po wybuchu I wojny światowej niemieckie władze potraktowały ją jako obywatelkę wrogiego państwa i zagroziły internowaniem. Wraca wówczas do Holandii, skąd następnie udaje się do stolicy Francji. Od 1916 roku zostaje uznana za niemiecką agentkę i jest nieustannie śledzona. Potrzebując pieniędzy, przyjmuje propozycję pracy rzecz Francji, jako szpieg. Zadaniem jej jest uwiedzenie niemieckiego następcy tronu i wydobycie od niego cennych informacji. Zostaje aresztowana pod zarzutem szpiegostwa, a następnie rozstrzelana 15 października 1917 roku. Działalność jej do dziś budzi kontrowersje i pozostawia wiele niejasności.

W ostatnich miesiącach istnienia III Rzeszy, kiedy klęska Niemiec w drugiej wojnie światowej była już pewna, członkowie SS zaczęli myśleć o zabezpieczeniu swojej przyszłości. Wdzierali się do niemieckich banków i wywozili stamtąd złoto i kosztowności. Zrabowane w czasach świetności w podbitych krajach oraz odebrane ofiarom obozów koncentracyjnych skarby były następnie starannie ukrywane. Dzięki owym bogactwom zbrodniarze z SS mogli liczyć na dostatnie życie w powojennym świecie. O działaniach Niemców wiedział jednak amerykański kontrwywiad.

W końcu 1944 wojna miała się ku końcowi. Ofensywa w Ardenach miała doprowadzić do oddzielenia wojsk amerykańskich od brytyjskich i pomóc Niemcom w zajęciu Antwerpii. Żołnierze Ottona Skorzennego nałożyli amerykańskie mundury, by siać zamęt wśród aliantów. Ofensywa niemiecka załamała się, a członkowie SS zaczęli rozkradać bogactwa zgromadzone przez Rzeszę. Miały im one pomóc w ucieczce.

W ostatnich miesiącach istnienia III Rzeszy, kiedy klęska hitlerowskich Niemiec była nieunikniona, członkowie SS wdzierali się do banków i wywozili złoto i kosztowności. Zrabowane w czasach świetności i odebrane ofiarom obozów koncentracyjnych skarby były starannie ukrywane. Dzięki tym bogactwom liczni zbrodniarze z SS mogli liczyć na dostatnie życie w powojennym świecie. O działaniach Niemców dowiedział się jednak amerykański kontrwywiad.

Borys Sawinkow był dobrym politykiem, zagorzałym socjalistą i rewolucjonistą. W 1904 roku dokonał udanego zamachu na ministra spraw wewnętrznych, Wiaczesława Plehwego, potem zaś na wielkiego księcia Sergiusza Aleksandrowicza. Został schwytany i skazany na szubienicę, lecz brawurowo wymknął się z celi śmierci i zbiegł do Paryża. Policji nie udało się go wytropić, zlikwidować ani sprowadzić do kraju. Na wieść o wybuchu rewolucji lutowej wrócił do Rosji. Gdy antybolszewickie powstanie nie powiodło się, Sawinkow musiał ponownie opuścić kraj. Zamieszkał w Warszawie. W 1923 roku tajny funkcjonariusz CzeKa dotarł do niego i - podając się za emisariusza rewolucjonistów - wezwał go pilnie do ojczyzny. Sawinkow uwierzył jego zapewnieniom i przybył do ZSRR. Został osądzony i skazany na zaledwie 10 lat więzienia. Później prasa ogłosiła, że wyrwał się konwojującym go ludziom i wyskoczył przez okno, ponosząc śmierć.

Erwin Rommel, najwierniejszy żołnierz Hitlera, gotów był dokonać zamachu na fuhrera. Przystąpił do spisku zapewne w 1944 roku, kiedy był już dowódcą armii broniącej północnej Francji. Jednak 17 lipca 1944 roku został on ciężko ranny. Był nieprzytomny, kiedy 20 lipca 1944 roku w Wilczym Szańcu pod Kętrzynem pułkownik von Stauffenberg próbował dokonać zamachu na życie Hitlera. Pucz został jednak zdławiony, a spiskowcy aresztowani. Jeden z nich w czasie śledztwa wymienił nazwisko Rommla jako uczestnika spisku.

Borys Sawinkow był dobrym politykiem, zagorzałym socjalistą i rewolucjonistą. W 1904 roku dokonał udanego zamachu na ministra spraw wewnętrznych, Wiaczesława Plehwego, potem zaś na wielkiego księcia Sergiusza Aleksandrowicza. Został schwytany i skazany na szubienicę, lecz brawurowo wymknął się z celi śmierci i zbiegł do Paryża. Policji nie udało się go wytropić, zlikwidować ani sprowadzić do kraju. Na wieść o wybuchu rewolucji lutowej wrócił do Rosji. Gdy antybolszewickie powstanie nie powiodło się, Sawinkow musiał ponownie opuścić kraj. Zamieszkał w Warszawie. W 1923 roku tajny funkcjonariusz CzeKa dotarł do niego i - podając się za emisariusza rewolucjonistów - wezwał go pilnie do ojczyzny. Sawinkow uwierzył jego zapewnieniom i przybył do ZSRR. Został osądzony i skazany na zaledwie 10 lat więzienia. Później prasa ogłosiła, że wyrwał się konwojującym go ludziom i wyskoczył przez okno, ponosząc śmierć.

Erwin Rommel, najwierniejszy żołnierz Hitlera, gotów był dokonać zamachu na fuhrera. Przystąpił do spisku zapewne w 1944 roku, kiedy był już dowódcą armii broniącej północnej Francji. Jednak 17 lipca 1944 roku został on ciężko ranny. Był nieprzytomny, kiedy 20 lipca 1944 roku w Wilczym Szańcu pod Kętrzynem pułkownik von Stauffenberg próbował dokonać zamachu na życie Hitlera. Pucz został jednak zdławiony, a spiskowcy aresztowani. Jeden z nich w czasie śledztwa wymienił nazwisko Rommla jako uczestnika spisku.

Prowadzący pochyla się nad postacią żony, a wcześniej wieloletniej kochanki Hitlera - Ewy Braun. Jej ciało nie zostało odnalezione. Istnieją przypuszczenia, że przygotowywała ucieczkę.

Hermann Göring, zbrodniarz wojenny skazany na karę śmierci podczas procesu w Norymberdze, zmarł w więzieniu jeszcze przed egzekucją. Autor stara się odpowiedzieć na pytanie, czy dowódca Luftwaffe zapłacił za otrzymanie trucizny. W rolę Göringa wcielił się Cezary Żak.

Widzowie dowiedzą się, dlaczego Stalin skazał na śmierć Michaiła Tuchaczewskiego. Był on marszałkiem Związku Radzieckiego, awansowanym do najwyższego stopnia wojskowego. Zasłynął jako bohater wojny domowej, a także objął stanowisko wiceministra spraw wojskowych. Był reformatorem Armii Czerwonej.

Skrywana historia ostatnich miesięcy II wojny światowej. Wówczas specjalne oddziały amerykańskie i radzieckie próbowały schwytać niemieckich konstruktorów rakiet.

Widzowie dowiedzą się, dlaczego Stalin skazał na śmierć Michaiła Tuchaczewskiego. Był on marszałkiem Związku Radzieckiego, awansowanym do najwyższego stopnia wojskowego. Zasłynął jako bohater wojny domowej, a także objął stanowisko wiceministra spraw wojskowych. Był reformatorem Armii Czerwonej.

Skrywana historia ostatnich miesięcy II wojny światowej. Wówczas specjalne oddziały amerykańskie i radzieckie próbowały schwytać niemieckich konstruktorów rakiet.

Rotmistrz Jerzy Sosnowski był jednym z najskuteczniejszych polskich szpiegów w Berlinie. Wykorzystując swój urok osobisty, uwodził on kobiety mające dostęp do tajemnic Reichswehry i zdobywał istotne informacje. Aresztowany przez kontrwywiad trafił do więzienia, gdzie spędził prawie czternaście miesięcy, nim został wydany polskim władzom w zamian za siedmiu niemieckich szpiegów. W ojczyźnie niespodziewanie stanął w obliczu podejrzeń o nielojalność i zdradę. Po długim pobycie w odosobnieniu i licznych przesłuchaniach został skazany na długoletnie więzienie. Kary tej jednak nie odbył. Ewakuowany na wschód trafił w ręce NKWD. Bogusław Wołoszański przybliża historię oficera, próbując ustalić, czy rzeczywiście był on zdrajcą, czy może został poświęcony przez polski wywiad, by chronić tajemnicę złamania Enigmy.

To niezwykła historia, która do dziś rozpala emocje wśród historyków i mieszkańców Dolnego Śląska. Skrzynie pełne złota, które Niemcy planowali wywieźć z zagrożonego oblężeniem Armii Czerwonej Wrocławia, ostatecznie trafiły w nieznane dotąd miejsce. O tym, gdzie złoto zostało ukryte, nie wie nikt, ale punktem wyjścia do rozwikłania tej zagadki są trzy postaci. Generał Reinhard Gehlen, który przez trzy lata kierował oddziałem niemieckiego wywiadu wojskowego na ZSRR, a po wojnie budował wywiad RFN. SS Sturmbannführer Otto Skorzeny - dowódca specjalnego oddziału komandosów. Oraz Herbert Klose, policjant z Wrocławia. Po wojnie pozostał w Polsce. Na co dzień pracował jako weterynarz, ale jego głównym zadaniem miało być pilnowanie ukrytego skarbu. Na jego trop wpadł UB, podczas przesłuchania nie zdradził on jednak tajemnicy. W tym odcinku wystąpią m.in. Adam Woronowicz i Jerzy Bończak.

W listopadzie 1939 roku stolarz Georg Elser, sympatyk Niemieckiej Partii Komunistycznej, podłożył bombę w piwiarni Bürgerbräukeller w Monachium, planując zamach na życie Adolfa Hitlera. Ładunek wybuchł dopiero po wyjściu führera, zabijając osiem osób. Elser nie poniósł za to od razu kary, doczekał końca wojny i został stracony dopiero w kwietniu 1945 roku. Wiele wskazuje na to, że mężczyzna był narzędziem w rękach zaufanego współpracownika Hitlera, Heinricha Himmlera. Sugerują to m.in. wspomnienia szefa nazistowskich tajnych służb, Waltera Schellenberga oraz szefa gestapo, Heinricha Müllera.

To niezwykła historia, która do dziś rozpala emocje wśród historyków i mieszkańców Dolnego Śląska. Skrzynie pełne złota, które Niemcy planowali wywieźć z zagrożonego oblężeniem Armii Czerwonej Wrocławia, ostatecznie trafiły w nieznane dotąd miejsce. O tym, gdzie złoto zostało ukryte, nie wie nikt, ale punktem wyjścia do rozwikłania tej zagadki są trzy postaci. Generał Reinhard Gehlen, który przez trzy lata kierował oddziałem niemieckiego wywiadu wojskowego na ZSRR, a po wojnie budował wywiad RFN. SS Sturmbannführer Otto Skorzeny - dowódca specjalnego oddziału komandosów. Oraz Herbert Klose, policjant z Wrocławia. Po wojnie pozostał w Polsce. Na co dzień pracował jako weterynarz, ale jego głównym zadaniem miało być pilnowanie ukrytego skarbu. Na jego trop wpadł UB, podczas przesłuchania nie zdradził on jednak tajemnicy. W tym odcinku wystąpią m.in. Adam Woronowicz i Jerzy Bończak.

W listopadzie 1939 roku stolarz Georg Elser, sympatyk Niemieckiej Partii Komunistycznej, podłożył bombę w piwiarni Bürgerbräukeller w Monachium, planując zamach na życie Adolfa Hitlera. Ładunek wybuchł dopiero po wyjściu führera, zabijając osiem osób. Elser nie poniósł za to od razu kary, doczekał końca wojny i został stracony dopiero w kwietniu 1945 roku. Wiele wskazuje na to, że mężczyzna był narzędziem w rękach zaufanego współpracownika Hitlera, Heinricha Himmlera. Sugerują to m.in. wspomnienia szefa nazistowskich tajnych służb, Waltera Schellenberga oraz szefa gestapo, Heinricha Müllera.

Po uwolnieniu z obozu koncentracyjnego Wilhelm Wulff zostaje doradcą Heinricha Himmlera. Wysoko postawiony oficer, podobnie jak inni przywódcy III Rzeszy, nie ukrywa swojego zainteresowania astrologią i okultyzmem. Wykorzystuje ten fakt, by wraz z masażystą Feliksem Kerstenem prowadzić ryzykowną grę i wpływać na postępowanie Himmlera oraz innych członków SS. Dzięki jego odważnej postawie uratowanych zostaje tysiące więźniów obozów koncentracyjnych.

Bogusław Wołoszański przybliża proces, który doprowadził do złamania szyfru Enigmy. Prawdę o dokonaniach polskich kryptologów ujawniono późno i w sposób nieco deprecjonujący ich kluczowy wkład w aliancki sukces. Prowadzący przedstawia krok po kroku, jak doszło do złamania szyfru, przed którym skapitulowali brytyjscy i francuscy kryptolodzy, uznając, że jest to zadanie niemożliwe do wykonania. Poszczególne części kręcono w Poznaniu, Zamościu i zamku Czocha.

Twórcy przybliżają czynniki, które towarzyszyły złamaniu szyfru Enigmy. Kryptolodzy brytyjscy i francuscy uznali poznanie jego tajemnicy za niemożliwe do zrealizowania.

Działania matematyków Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego oraz ich dowódców i towarzyszy broni z Biura Szyfrów skutkowały wielkim przełomem podczas II wojny światowej. Polscy kryptolodzy złamali tajemnicę niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma, a tym samym przyczynili się do pierwszych zwycięstw aliantów. Osiągnięcie specjalistów doprowadziło do skrócenia wojny o 2-3 lata, a zdaniem niektórych historyków zdecydowało o jej wyniku, umożliwiło ocalenie przed zagładą milionów ludzi i stworzyło podwaliny współczesnej kryptologii.

Autorzy programu przybliżają historię generała Andrieja Własowa. Omawiają okoliczności, w jakich ten bohater bitwy pod Moskwą z 1941 roku podjął kolaborację z Niemcami. Odsłaniają też kulisy jego schwytania w 1945 roku przez NKWD i późniejszej tragicznej śmierci na mocy wyroku sowieckiego sądu. Próbują też ustalić jego relację z generałem Reinhardem Gehlenem, szefem wywiadu wojskowego Fremde Heere Ost.

Bogusław Wołoszański relacjonuje przebieg stoczonej 31 sierpnia 1920 roku bitwy pod Komarowem. Starcie 1. Dywizji Jazdy z sowiecką 1. Armią Konną było największą bitwą konnicy w trakcie wojny polsko-bolszewickiej. Potyczka ta miała kluczowe znaczenie dla wyniku całego konfliktu zbrojnego.

Odtworzenie biegu wydarzeń wojennych z lat 1919 - 1921, ze szczególnym zwróceniem uwagi na fakt dojścia armii bolszewickich pod Warszawę w roku 1920.

Bogusław Wołoszański postara się odpowiedzieć na pytanie, dlaczego w grudniu 1945 roku, 7 miesięcy po pogrzebaniu zwłok Heinricha Himmlera (23 maja tego roku miał popełnić samobójstwo), władze brytyjskie zdecydowały się dokonać ekshumacji. Zwłoki poddano sekcji i pogrzebano w lesie pod Luneburgiem. To wszystko budzi wątpliwości, czy aby na pewno człowiek, który popełnił samobójstwo, rzeczywiście był Himmlerem.

Bohaterem widowiska historycznego jest generał Tadeusz Kutrzeba, dowódca armii "Poznań", która broniła Wielkopolski podczas napaści Niemiec na Polskę w 1939 roku. Autor filmu, analizując ówczesne ruchy wojsk i działania dyplomatyczne, usiłuje znaleźć odpowiedź na pytanie, czy nasz kraj mógł uchronić się przed wrześniowym kataklizmem. Przyjrzymy się prowadzonym wówczas działaniom obronnym i rozkazom wydanym przez dowództwo.

Sensacje XX wieku

Kiedy w programie: